[TƯ VẤN PHÁP LUẬT MIỄN PHÍ]

CÂU HỎI
Chào quý luật sư và tất cả anh chị em trong group. Tôi xin trình bày sự việc như sau. Năm 2010 gia đình tôi tiết kiệm được một khoản tiền nhỏ, mua mảnh đất thuộc đất nông nghiệp trên một thị trấn và cất nhà sinh sống làm ăn trên khu đất đó, không còn đất ở khu vực nào khác. Trước khi chuyển đến sinh sống nơi hiện tại, hộ khẩu gia đình tôi ở một xã lân cận và sau khi chuyển đến vẫn giữ nguyên hộ khẩu cũ. Trước đó năm 2009 trong khu vực đất đó có công bố dự án quy hoạch nhưng đến năm 2010 mới đo đạc đất và vật kiến trúc hoa màu (sau thời gian gia đình tôi cất nhà) thì dính hết toàn bộ vào phần đất của gia đình tôi. Rồi công ty quy hoạch đó họ treo dự án mãi đến năm 2015 thì tiếp tục lại đo đạc vật kiến trúc hoa màu, rồi đến năm 2017 mới đưa tiền bồi thường. Nhưng họ không hỗ trợ cấp nền tái định cư cho tôi, họ kết luận “nhà cất năm 2010 (cất sau quy hoạch) và còn đất trên thị trấn nên không được xem xét và hỗ trợ cấp tái định cư”. Tôi đồng ý việc cất nhà sau thời gian công bố quy hoạch nhưng còn đất trên trên địa bàn là không đúng sự thật. Gia đình tôi chuyển hết qua đây sống, chỉ còn duy nhất mỗi nơi đây . Họ bảo gia đình tôi di dời bàn giao mặt bằng cho họ thi công nhưng không cấp nền tái định cư thì chỗ đâu gia đình tôi ở. Tôi có nhiều lần gửi đơn lên UBND huyện, sau đó Phòng Tài Nguyên và Môi Trường có xuống khảo sát nhưng rồi cũng không thấy trả lời gì. Tôi có lên Ban Bồi Thường và Hỗ Trợ Tái Định Cư hỏi thì họ chỉ về UBND thị trấn, thì trả lời đợi ở trên xuống. Sau đó tôi lại lên Ban Bồi thường và Tái Định Cư hỏi thì lại chỉ qua Phòng Tài Nguyên và Môi Trường. Bên đó nói người mới lên phải xử lý nên chờ tiếp. Đã 4 năm rồi vẫn chưa thấy giải quyết, giờ nhà tôi xuống cấp trầm trọng, những đêm mưa gió đến là lo sợ không dám ngủ . Còn về phía Công ty, họ có đến gia đình tôi vài lần. Lần đầu tiên là năm 2018 họ đến bảo nếu không đi sẽ bị cưỡng chế, gia đình tôi không chịu đi nhưng không thấy ai đến cưỡng chế. Lần tiếp theo là năm 2019 họ đến bảo nếu đồng ý di dời ra khỏi khu đất để họ giải phóng mặt bằng, thì họ sẽ hỗ trợ tiền nhà trọ 1 năm, trong thời gian đợi xét nền tái định cư nhưng gia đình tôi vẫn không đồng ý. Gần đây họ lại đến bảo sẽ hỗ trợ một khoản tiền nhỏ (chỉ mua được đất không rõ nguồn gốc bên ngoài, không ở ổn định lâu dài được) mua đất xây nhà. Họ bảo thay vì chờ chính quyền xem xét sẽ lâu, bây giờ cứ nhận hỗ trợ tiền mua đất xây nhà và đợi chính quyền xem xét sau. Trước mắt thì di dời để họ thi công công trình. Vậy khi di dời và có chỗ ở mới rồi thì gia đình tôi có còn được xét và hỗ trợ tái định cư nữa không mọi người? Tôi không giỏi văn nên lời văn lủng củng dài dòng, mong mọi người thông cảm bỏ qua và giúp đỡ dùm. Xin chân thành cảm ơn ạ. Bài viết này hôm trước tôi có đăng trên tài khoản “Hồng Duy” nhưng chưa kịp nhận được sự giúp đỡ đã bị khóa tài khoản. Rất mong sự giúp đỡ của mọi người. Xin cảm ơn.

GIẢI ĐÁP:
Chào bạn, cảm ơn đã gửi câu hỏi đến MEDLAW, căn cứ vào những thông tin bạn cung cấp, MEDLAW xin được tư vấn như sau:
Liên hệ với câu hỏi của bạn, dựa trên thông tin bạn đã cung cấp, vì diện tích đất bị thu hồi của gia đình bạn là đất nông nghiệp, mà theo điểm c khoản 2 Điều 83 Luật đất đai 2013 thì việc tái định cư là nhà nước bố trí đất cho người sử dụng đất khi nhà nước tiến hành thu hồi đất ở của người sử dụng đất nên phần đất nông nghiệp mà bạn bị Nhà nước thu hồi sẽ không được hỗ trợ chỗ ở tái định cư. Hơn nữa, tại Khoản 2 Điều 86 Luật đất đai 2013 có quy định: Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng. Như vậy, chỉ tiến hành tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở và chỉ được định cư tại chỗ nếu đủ điều kiện tại Điều 86 Luật đất đai nêu trên. Về các khoản đền bù và hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp, do bạn không nói rõ gia đình bạn đã được nhận các khoản đền bù, hỗ trợ nào. Tuy nhiên, trong trường hợp gia đình khó khăn quá thì có thể yêu cầu UBND xã xem xét các khoản hỗ trợ sau:

• Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất.
• Hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề và tìm việc.

– Theo khoản 2 Điều 86 Luật đất đai 2013:
Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng.
Phương án bố trí tái định cư đã được phê duyệt phải được công bố công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi và tại nơi tái định cư.

– Theo Điều 77 Luật đất đai 2013 Bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân:
Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại theo quy định sau đây:
a) Diện tích đất nông nghiệp được bồi thường bao gồm diện tích trong hạn mức theo quy định tại Điều 129, Điều 130 của Luật này và diện tích đất do được nhận thừa kế;
b) Đối với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức quy định tại Điều 129 của Luật này thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại;
c) Đối với diện tích đất nông nghiệp do nhận chuyển quyền sử dụng đất vượt hạn mức trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì việc bồi thường, hỗ trợ được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Đối với đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không có Giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này thì được bồi thường đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng, diện tích được bồi thường không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp quy định tại Điều 129 của Luật này.

– Theo Điều 83 Luật đất đai 2013 quy định về Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất:
Nguyên tắc hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất:
a) Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất ngoài việc được bồi thường theo quy định của Luật này còn được Nhà nước xem xét hỗ trợ;
b) Việc hỗ trợ phải bảo đảm khách quan, công bằng, kịp thời, công khai và đúng quy định của pháp luật.
Các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất bao gồm:
a) Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất;
b) Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình, cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở;
c) Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở;
d) Hỗ trợ khác.
Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Trên đây là giải đáp của chúng tôi về câu hỏi. Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn pháp luật miễn phí hãy nhắn tin cho chúng tôi trên Fanpage hoặc liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng (84–28) 2253 7956, website www.medlaw.vn.